Bardzo ważnym aspektem modelu Gospodarki Obiegu Zamkniętego jest obszar zamówień publicznych, w tym zamówień organizacji międzynarodowych takich jak np. Organizacje Narodów Zjednoczonych – ONZ. Wskazują na to m.in. przeprowadzone we wrześniu 2022 roku badania i opisujący je artykuł The Procurement Agenda for the Transition to a Circular Economy autorstwa Marzen A. Al-Sinan oraz Abdulaziz A. Bubshait.
Pierwszą istotną kwestią jaką należy wskazać, jest wartość zamówień publicznych wśród państw członkowskich. Zgodnie z szacunkami OECD (The Organisation for Economic Co-Operation and Development) wynosi ona około 12% PKB państw członkowskich, a w przypadku tzw. państw rozwijających, wysokość ta może sięgać nawet 30%. Jak słusznie wskazują autorzy – tak znaczące rozmiary rynku zamówień publicznych pozwalają organizacjom międzynarodowym w realny sposób kształtować rzeczywistość rynkową oraz stanowić jeden ze sposobów wprowadzenia i realizacji celów, założeń i rozwiązań Gospodarki Obiegu Zamkniętego. Szeroka analiza zagadnień związanych z GOZ, wyjaśnienie idei Agendy 2030 oraz jej podstawy prawne zostały opisane w publikacji „Gospodarka Obiegu Zamkniętego – Nowy rozdział dla przedsiębiorców i środowiska” https://wgpr.pl/blog/gospodarka-obiegu-zamknietego-nowy-rozdzial-dla-przedsiebiorcow-i-srodowiska/ stąd też w publikacji niniejszej opisany zostanie bezpośrednio wpływ tychże na rynek zamówień publicznych organizacji międzynarodowych.
Jak wskazuje J.M. Valverde w publikacji Circular Economy as a catalyst for progress towards Sustainable Development Goals model gospodarki cyrkularnej może stanowić wartościowe narzędzie w osiągnięciu Celów Zrównoważonego Rozwoju Narodów Zjednoczonych, a same Cele – w przejściu na model Gospodarki Obiegu Zamkniętego. Jest to warta rozważenia refleksja wskazująca na swoistego rodzaju symbiozę i współzależność tych dwóch zagadnień.
Zgodnie z treścią tzw. Dyrektywy Zamówieniowej (Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych) wybierana jest oferta najbardziej korzystna ekonomicznie, jednakże podczas samego etapu przetargowego możliwe jest ustanowienie pewnych kryteriów o charakterze niepieniężnym. Pozwala to na implementację rozwiązań GOZ i Agendy 2030 w naturalny sposób wpływając na rynek zamówieniowy za pomocą swoistego rodzaju premiowania w procesach przetargowych rozwiązań zgodnych z wyżej opisywanymi Celami Zrównoważonego Rozwoju.
Szacuje się, że zmiany w zamówieniach publicznych wypełniające założenia Gospodarki Obiegu Zamkniętego mogą zostać wprowadzone na trzech poziomach – systemowym, dostawczym i produktowym (z ang. System level, supplier level, product level). W literaturze pierwszy, poziom systemowy opisuje się jako rozwiązania możliwe do implementacji w samym procesie / systemie zamówieniowym np. w treści umów zawieranych z dostawcami – czego przykładem może być leasing/najem wyposażenia zamiast jego kupno. Poziom drugi dotyczy samego dostawcy / wykonawcy zamówienia, obligując go do działania w zgodzie z postulatami modelu gospodarki cyrkularnej, wprowadzenie odpowiednich systemów np. recyklingu, ponownego użycia oraz ograniczenia zużycia materiałów. Trzeci, ostatni poziom dotyczy samego produktu, jego projektu, użytych materiałów. Premiowane mogą być rozwiązania technologiczne, które już na samym początku projektowania uwzględniają recykling, ponowne użycie bądź też inne rozwiązania zgodne z Celami Zrównoważonego Rozwoju.
Mając na uwadze powyższe można zauważyć, iż zmiany wprowadzane na poziomie systemowym mogą mieć wpływ na pozostałe poziomy dostawy i produkcji, a co za tym idzie – na całość procesu i rynku zamówień publicznych. Bez wątpienia czekają nas w najbliższej przyszłości duże zmiany, które warto śledzić z uwagą i zainteresowaniem.